Podstawy Sztuki

Zdecydowałem, że przekażę wam trochę użytecznej wiedzy. Zbliża się nowy rok. To dobry moment, żeby rozpocząć poważną praktykę. Do końca stycznia postaram się przedstawić absolutne fundamenty. Potem zobaczymy. Jutro pierwsza lekcja, w której przedstawię wam pewne podstawowe definicje. Postaram się wyjaśnić wszystko w możliwie prosty sposób. Pewnych rzeczy jednak nie przeskoczymy. Chcąc nie chcąc będziecie musieli - szczególnie później - sporo poczytać we własnym zakresie (wskażę materiały). Zatem do jutra.

1. Inicjacja

Otwarcie na wszelką duchowość - a Sztuka niewątpliwie jest pewnym wyjątkowym rodzajem duchowości - nieodmiennie wiąże się z pojęciem inicjacji.

Mówiąc pokrótce, inicjacja jest zespołem obrzędów i pouczeń zmierzających do radykalnej przemiany inicjowanej osoby, w wyniku której osiąga nowy, szczególny status zarówno na płaszczyźnie duchowej, jak i społecznej. Chodzi tutaj, mówiąc nie do końca metaforycznie, o stworzenie "nowego człowieka".

Szczątkową formę tego rodzaju praktyki odnajdziemy choćby w chrześcijaństwie. Zauważmy, że zarówno chrzest, jak i (może nawet bardziej) bierzmowanie ma charakter bardzo zbliżony do tego co opisywałem powyżej. Chodzi tutaj o nabycie pewnego rodzaju mocy religijnej i jednoczesne osiągnięcie określonego statusu społecznego (członka wspólnoty). Istnieją oczywiście również różnice - Kościół silnie osadzony jest w procesie historycznym, kiedy tymczasem tradycyjne ryty inicjacyjne rozgrywają się na płaszczyźnie mitycznej, czyli niejako "przed czasem" (wyjaśnię to szerzej później).

Zasadniczo rozróżniamy trzy rodzaje inicjacji. Inicjacja dojrzałościowa (do klasy wiekowej), inicjacja do tajemnego bractwa oraz inicjacja mistyczna (do osiągnięcia wyższego statusu religijnego, czy duchowego - przykładowo inicjacja kapłańska, szamańska, satori etc.).

Dwie ostatnie są do siebie dosyć zbliżone i to one będą przedmiotem naszego szczególnego zainteresowania.

Oczywiście, przypuszczalnie, nie macie najmniejszej szansy na dostąpienie inicjacji, w którymkolwiek z liczących się i uznanych systemów magicznych (rytów). Dowodem na to jest choćby fakt, że szukacie pomocy na tym forum. Niemniej - w ciągu najbliższego miesiąca - zamierzam dostarczyć wam pouczeń oraz rytuałów, które pozwolą wam - na tym zupełnie podstawowym poziomie - zrozumieć czym w ogóle jest doświadczenie magiczne.

W pewnym sensie zostaniecie zatem przeze mnie inicjowani. Różnicą pomiędzy inicjacją w konkretnym rycie będzie oczywiście to, że nie dostąpicie do jakichkolwiek tajemnic konkretnej szkoły. Wiedza, która zostanie wam przekazana będzie posiadała charakter stosunkowo ogólny. Myślę jednak, że usystematyzowanie waszej (jak można się zorientować intuicyjnej i strasznie nieuporządkowanej) praktyki może być doświadczeniem jedynie pozytywnym. Zresztą, jak to mówią, darowanemu koniowi nie zagląda się w zęby...

Wkrótce dalsza porcja teorii, a następnie zaczniemy już praktycznie.

Doświadczenie inicjacyjne ma na celu otworzenie człowieka na nową duchowość. Jest to przeżycie zbliżone w swym charakterze do śmierci i ponownego odrodzenia - jak już pisałem jego istotnym celem jest budowa "nowego człowieka", istoty stojącej wyżej w hierarchii duchowego wtajemniczenia.

Stąd nic dziwnego, że większość prób inicjacyjnych - poczynając od rytów ludów pierwotnych, poprzez starożytne Misteria greckie, aż do prób inicjacyjnych w lożach masońskich i zakonach magii rytualnej - w mniej lub bardziej bezpośredni sposób przewiduje rytualną śmierć nowicjusza i jego następne odrodzenie się.

Zauważmy jednak, że do życia powraca ty człowiek nowy, podejmujący inny sposób życia.

Oczywiście nowicjusze uzyskują dostęp do owej tradycyjnej wiedzy, po wielu pouczeniach przekazywanych im przez opiekunów. Następnie są świadkami szeregu tajemnych ceremonii i przechodzą szereg prób. Istotą inicjacji jest spotkanie z sacrum. Porzucenie dotychczasowej egzystencji i odrodzenie się na inny poziomie duchowości.

2. Śmierć inicjacyjna jako kres dzieciństwa, niewiedzy i kondycji świeckiej

Istota waszego doświadczenia polegać będzie zatem, mówiąc zupełnie pokrótce, na wejściu w czas i przestrzeń sakralną, porzucenie swojej dotychczasowej kondycji (śmierć inicjacyjną) i odrodzeniu się jako osoby otwarte na doświadczenia magiczne.

Czas i przestrzeń sakralna to pojęcia z zakresu antropologii kultury.
Czas sakralny ze swojej natury jest odwracalny. Jest to czas praczas mityczny. Czas sakralny daje się, więc bez końca odzyskiwać, bez końca powtarzać. Przy każdym okresowym święcie (rytuale) odnajduje się ten sam czas sakralny, co w poprzednim święcie (rytuale). Dla człowieka religijnego świat odnawia się, co roku, z każdym nowym rokiem świat odzyskuje pierwotna świętość. Święto nie jest upamiętnieniem wydarzenia mitycznego jest jego reaktualizają.

To bardzo ważne. W trakcie naszego doświadczenia nauczycie się przeżywać czas sakralny w jego pierwotnym znaczeniu oraz wytwarzać sakralną przestrzeń, niezbędną do przeżycia jakiegokolwiek doświadczenia mistycznego.

Musicie wiedzieć, że czas w chrześcijaństwie i pogaństwie zasadniczo się od siebie różnią. Czas pogański uświadamiano sobie wyłącznie w formie mitu, rytuału, zmiany pór roku, pokoleń. Tymczasem już w społeczeństwie średniowiecznym kategoria czasu mitologicznego, sakralnego zaczyna współegzystować z kategorią ziemskiego, świeckiego. Obie ostatecznie połączyły się w kategorię czasu historycznego. Czas historyczny nadal podporządkowany jest czasowi sakralnemu, ale już nie roztapia się w nim (stąd różnica którą podkreśliłem w poprzednich postach).

Nasz sposób odczuwania czasu nie pozwala już na reaktualizację zdarzeń mitycznych(mistycznych). Czas który odczuwamy jest bowiem czasem wektorowym, nieodwracalnym.

Postaramy się to jednak niedługo zmienić, ucząc się myśleć o czasie kategoriami naszych przodków, czyli tak jak czynią to do tej pory niedobitki ludów pierwotnych.

Przestrzeń święta jest to natomiast obszar święty, więc mocny i ważny. Organizując taką przestrzeń, powtarza się w pewnym sensie wzorcowe działanie bogów (proponuję zapoznać się w tym miejscu z pojęciem: kosmogonia). Na razie tyle wystarczy. W późniejszym czasie nauczymy się organizować taką przestrzeń.